ຮະບອບຂ້າທາສແບບໃຫມ່ທີ່ຮັຖຯຫຸ່ນນຳມາໃຊ້ກັບປຼະຊາຊົນລາວ
1-ກາຮກຳເນີດຂຶ້ນມາຂອງຮະບອບຂ້າທາສແບບໃຫມ່ນີ້ເກີດຂຶ້ນພາຫຼັງທີ່ກຸ່ມຂາຍຊາຕິສຸພາ-ໄກສອນ ພົມວິ
   ຫານ-ຫນູຣັກ ພູມສວັນ-ສມານ ວິຍະເກຕແອບອ້າງຕັ້ງຊື່ພັຄປະຊາຊົນປະຕິວັຕິບັງຫນ້າ ມັນບໍ່ແມ່ນພັຄປຼະ
   ຊາຊົນປະຕິວັຕິແຕ່ມັນຫາກແມ່ນພັຄຂອງກຸ່ມຂາຍຊາຕິດັ່ງກ່າວເປັນຜູ່ໃຊ້ແອບອ້າງຫາກິນເພື່ອຫວັງຄວາມ
   ຣ່ວມມືຈາກຊາວລາວທັງມວລ ຊຶ່ງຢູ່ເບື້ອງຫຼັງແທ້ໆຂອງພັຄດັ່ງກ່າວນີ້ກໍຄືກຸ່ມຈັກຮີວົງຂອງສຍາມເປັນຜູ່ໃຫ້
   ກາຮສນັບສນູນໂດຍຄຳສເນີຂອງເຈົ້າເພັຊຮາຊເພື່ອແກ້ແຄ້ນເຈົ້າວັງຫຼວງແຕ່ກໍຖືກໃຈເຈົ້າສຍາມທີ່ຫວັງທັບ
    ມ້າງວົງກຼະສັຕຮິຍ໌ລາວນັບແຕ່ໃດໆມາແລ້ວນັ້ນເອງ.
         ຫມາກຜົລຈາກພັຄປະຊາຊົນປະຕິວັຕິທີ່ເຄື່ອນອອກຈາກໄທຍສູ່ດິນລາວແທ້ໆນັ້ນຄືມາໂຜ່ອອກຢ່າງຊັດ
ເຈນເມື່ອປີ 1975 ເດືອນທັນວາ ວັນທີ 2 ຕາມຫມາຍກຳນົດກາຮຂອງທາງກາຮໄທຍກຳນົດໃຫ້ຕາມແຜນກາຮ
ຫວັງຄວບຄຸມລາວອີກຣອບຫຼັງຈາກກຸ່ມຂາຍຊາຕິໄກສອນ-ຫນູຣັກ-ສມານ ວິຍະເກຕແລະສຸພານຸວົງຂຶ້ນກຳອຳ
ນາຈຮັຖແລ້ວແລະເຈົ້າວັງຫຼວງຂອງລາວຖືກຈັບໄປທໍຮະມາຮສິ້ນພຼະຊົນຕ໌ທີ່ຊຳເຫນືອແລ້ວ ກະສັຕຮິຍ໌ໄທສຈຶ່ງໄປ
ຢ້ຽມຢາມປຼະເທສລາວແລະສົ່ງລູກຫຼານຈັກຮີວົງເຂົ້າໄປລາວຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ.

2-ກາຮຈັດຕັ້ງຮະບອບເຈົ້າທາສແບບໃຫມ່ເພື່ອປົກປ້ອງຜົລປຼະໂຍຊນ໌ຂອງພວກເຂົານັ້ນກຸ່ມນາຍທາສໄດ້ໃຊ້ອຳ
ນາຈສູງສຸດຂອງຕົນໃນກາຮບໍຮິຫາຮຈັດກາຮປົກຄອງທົ່ວປຼະເທສເຊັ່ນ:
    -ກຼົມກາຮເມືອງເມືອງສູນຍ໌ກາງພັຄແລະອົງຄ໌ກາຮຊ່ອຍວຽກງານພວກເຂົາຄື ກັມກາຮສູນຍ໌ກາງພັຄໂທນທຸກ
ສຫາຍ ໃນຂນະດຽວກັນກຸ່ມນາຍທາສກໍສວຍໃຊ້ບົທບາດຂອງພັຄປຼະຊາຊົນປະຕິວັຕິຂອງຕົນເປັນເຄ່ືອງມືໃນ
ກາຮໂຄຊນາຊວນເຊື່ອຫຼອກລວງທັງປຼະຊາຊາຕິລາວແລະນານາຊາຕິໂດຽສ້າງຕັ້ງທັມນູນກຸ່ມຕົນຂຶ້ນມາເປັນແມ່
ບົທໃນກາຮດຳເນີນກາຮແລະສະດວກແກ່ກາຮສັ່ງກາຮຄືກາຮຈັດຕັ້ງກົງຈັກຮຂອງພັຄ-ຮັຖໂດຍອິງໃສ່ 3 ອຳນາຈ
ເຫມືອນກັບຮະບອບປຼະຊາທິປໄຕຍເຊັ່ນ:
-ອົງຄ໌ບໍຮິຫາຮ ກໍຄືອຳນາຈບໍຮິຫາຮຊຶ່ງເປັນຫນ໊າທີ່ຂອງຮັຖບາລ.
-ອົງຄ໌ກາຮນິຕິບັນຍັຕິກໍຄືສະພາຜູ່ແທນຮາສດອນ ຜູ່ຜລິຕແລະຕຼາກົຕຫມາຍອອກໃຊ້ຈຶ່ງເອີ້ນວ່າຮະບົບສະພາ
-ອົງຄ໌ກາຮຕຸລາກາຮ ກໍຄືສາລຜູ່ດຳເນີນຄະດີກັບຜູ່ກຼະທຳຜິດກົຕຫມາຍ.
                                         (ທັງ 3 ອຳນາຈນີ້ຈະບໍ່ມີສິດທິອຳນາຈກ້າວກ່າຍຫນ້າທີ່ຕໍ່ກັນ)  
ແລະທັງ 3 ອຳນາຈນີ້ຢູ໋ພາຍໃຕ້ອຳນາຈຂອງເລຂາທິກາຮໃຫຍ່ຂອງພັຄໂທນທີ່ສາມາດສັ່ງກາຮໄດ້ພຽງຜູ່ດຽວຊຶ່ງ
ທັງ 3 ອຳນາຈນີ້ພວກເຂົາເອີ້ນວ່າ ກຼົມກາຮເມືອງສູນຍ໌ກາງພັຄແລະພວກເຂົາໄດ້ແບ່ງປັນອຳນາຈໃຫ້ແຕ່ລະ
ສຫາຍຣັບຜິດຊອບພາຍໃຕ້ກາຮດູແລຂອງສຫາຍຈູມມະລີ ໄຊຍະສອນເລຂາທິກາຮພັຄໂທນ.
  ນອກຈາກນັ້ນກຼະຊວງສຳຄັນໆເຊັ່ນ:
   -ກຼະຊວງປ້ອງກັນຊາຕິ -ກຼະຊວງກາຮເງີນແລະກາຮຄັງ - ກຼະຊວງກາຮຕ໋າງປຼະເທສ ທັງຫມົດນີ້ຕ້ອງເປັນຄົນ
ຂອງພັຄໂທນໂດຽຕຼົງແລະເປັນລູກຫຼານຂອງຄນະຊີ້ນຳສູນຍ໌ກາງພັຄເທົ່ານັ້ນມາເປັນຮັຖມົນຕຼີ ຊຶ່ງໃນນັ້ນພວກ
ເຂົາໄດ້ຈັດຕັ້ງອົງຄ໌ກາຮລັບຂຶ້ນໃນຕອນແລກໆແຕ່ພາຍຫຼັງທີ່ເຫັນວ່າກຳໄຊຊນະຣອບດ້ານແລ້ວຈຶ່ງເປີດຕົວເຊັ່ນ
ກາຮຈັດຕັ້ງຕາມແຂວງພາຍໃຕ້ກາຮຊີ້ນຳຂອງຄນະແຂວງເຊັ່ນ:
-ອົງຄ໌ກາຮແນວໂຣມ-ອົງຄ໌ກາຮຊາວຫນຸ່ມແລະອົງຄ໌ກາຮກັມມະບາລ(ກັມກອນ)ແລະແພດ.    

                          (ເຊີນຕິດຕາມຕອນຕໍ່ໄປ)